Werven
Op heel veel werven zijn door eeuwen heen (en worden vaak nog steeds) de mooiste Ronde en Platbodems (Platbodemjachten) gebouwd. Veel schepen in het Stamboek zijn op deze werven gebouwd. Op een groot aantal werven wordt nog druk gewerkt aan onze schepen, andere werven hebben in de loop van de tijd hun poorten gesloten. Maar hun historie leeft voort in de nu nog varende schepen en documentatie die nog overal te vinden is.
Spiegel der Zeilvaart juli 1979 nummer 3 - Scheepswerven langs de Zuiderzee
De groei van de Zuiderzeevisserij betekende toenemende activiteit in die havens rondom de Zuiderzee, van waaruit deze bedrijfstak beoefend werd. Niet alleen de vissers zelf, maar ook een groot aantal vaklieden uit andere bedrijfstakken konden tewerkgesteld worden in de talloze nevenbedrijven, die het eigenlijke visserijbedrijf aan de wal ondersteunden. In het Staatsblad 1925, no. 290, wordt in artikel 1 van de Zuiderzee-steunwet een opsomming gegeven van het gehele complex van bedrijven, dat tezamen de Zuiderzeevisserij mogelijk heeft gemaakt.
De systematische opsomming luidt als volgt: „scheepsbouwer, scheepshersteller, mastenmaker, blokmaker, zeilmaker, nettenmaker, nettenhandelaar, taander, touwslager, mandenmaker, kistenmaker, kuiper, smid, loodgieter, koperslager, vischrooker, vischzouter, vischvervoerder, commissionair of handelaar in visch, vischventer, leverancier van scheepsbenodigdheden, vischafslager, vischcontroleur, wiervisscher, com-missionair of handelaar in zeegras, eendenhouder of nesthandelaar".
In het verslag der speciale Commissie over de Zuiderzeevisscherij en aanverwante bedrijven (1905) wordt ten aanzien van de scheepswerven het volgende vermeld:
„Van alle andere zoogenaamde aanverwante bedrijven kan men verklaren, dat de scheepstimmerwerven en de zeilmakerijen en mast- en blokmakerijen voor het grootste deel van de visscherij bestaan alleen in die plaatsen, welke door hare bijzondere ligging vrijwel afgesloten zijn van het verkeer, en dus van de vrachtvaart bijna niets te doen hebben. Zulks is onder anderen voornamelijk het geval met de scheepstimmerwerven op Urk, Harderwijk en Bunschoten, en met enkele zeilmakerijen als bv. op Wieringen; evenwel zelfs deze inrichtingen hebben ook nog klandizie onder de tjalk-schippers.
SdZ 1979 nr03 juli - Scheepswerven langs de Zuiderzee
Overzicht van de werven die Ronde en Platbodemjachten bouwen, restaureren of dit ooit hebben gedaan
Eeltje Teadzes Holtrop - IJlst
Eeltje Holtrop en Auke van der Zee - Joure
Scheepswerf Lantinga - IJlst
Gebr. De Jong - Heeg
Jachtwerf Piersma - Heeg
P. Hartog in Buiksloot
Scheepstimmerwerf Peter Schouten - Kortenhoef
Gebr. Wildschut - Gaastmeer
Werf het Jacht (Jagt) - H. Bernhard Amsterdam
Jachtwerf Kooijman & De Vries van 1967 tot 1981, daarna Jachtwerf van Rijnsoever tot 2009
Gebr. de Boer - Lemmer
Familie van der Werf(f): Dynastie van Friese Scheepsbouwers
Joh. Smit - Slikkerveer
Wierda Rijtuigmaker - Lemmer
Jachtwerf Aldert Been Aalsmeer
De Nieuwe Kielkade - Bolsward
Scheepswerf 'de Hoop' van Gebr. Tijssen, H. Hijdra, D. Kloos en vanaf 1997 Stallinga - Leiden
Jachtwerf Gebr. Hummel - Lemmer
Werf 'Vooruit' C. Stapel Gzn. - Enkhuizen
Firma R.J. van den Berg - Lemmer
Jachtwerf 'De Boeier' Eeltje Kuperus - Makkum
Scheepswerf Wybrands - Hindeloopen
Veldstra, Wijbrands, Roosjen en Strikwerda - Stavoren
Huisman - Ronduite en Kettingbrug / Wanneperveen
Scheepstimmerwerf 'De Eyck' - Twijzel
W. Visser & A. Helder - Paterswolde
Croles (Kroles-Kroeles-Crolis) - IJlst
J.J. Bos - Echtenerbrug
Scheepswerf Moed en Trouw - P. Verras Paal/Walsoorden
Scheepswerf de Klerk - Kruispolder / Walsoorden
Scheepswerf Jonkerpaans - Dordrecht
G. de Vries Lentsch Jr. (N.V. Amsterdamsche Scheepswerf) - Amsterdam
N.V. Werf 'de Amstel' van J.P.G. Thiebout - Ouder Amstel
De werven van Kater, De Haas, Hakvoort - Monnickendam
Werf Kater, de Haas, Bernhard, Y. de Jong - Durgerdam
Werf van Goor - Kampen, Zwolle en Monnickendam
Firma Gebroeders De Vries, werven De Vlijt en Westeinder 1906-2006 - Aalsmeer
Scheepswerf J. Langenberg en Zn. - Leeuwarden en Nieuwebrug / Heerenveen
Scheepswerven Barkmeijer - Nietap/Leek, Briltil, Groningen, Sneek, Dokkum, Birdaard, Hoogkerk, Stroobos
Gebr. Roorda ‘De Piip’ - Drachten
De werven van de Gebr. Zwolsman - Workum (De Hoop), Makkum en IJlst
Helling van Joh. en Klaas Krul - West-Terschelling
Scheepswerf Schepman - Kampen
Werf Cees de Wijn - Oudeschild
De Scheepsbouw meesters Nijdam - IJlst, Bolsward, Sneek, Wartena, Woudsend, enz (9 werven)
Johannes de Roos Jsz en Jan van der Meijden - Scheepsbouw- en reparatiewerf 'De Hoop' Leeuwarden
Scheepswerven Boot - Alphen a/d Rijn-Gouwsluis / Leiderdorp / Woubrugge
"Scheepswerf de Nijverheid" Fa. A. en J. Drijver v.h. Gebr. Drijver - Leeuwarden
Firma G.S. v.d. Werf & Zoonen, Scheepswerf ‘Kromwâl’ - Britswerd
A.J. van Wageningen - Veenwouden
Boot en Scheepswerf S.D. Hoogeveen - Veenwoudsterwal
Scheepswerf "De Pôlle" W.H. Postma - Grouw
Jachtbouw J. Blok - Blaricum/Bovenkarspel
Scheepswerf Nieuwboer - Spakenburg
J. Kok & Zn - Huizen
Werf “Veluvia” Johan Oost - Harderwijk
Schouten, Kok, Sondij - Muiden
Scheepswerf Jan Kroese - Vollenhove
Scheepswerf Gebr. Paans Roodevaart
Werf 'Welgelegen' Alkema - Makkum
F. Harlaar Scheepsbouw - Enkhuizen
De Deining Platbodems - Heerenveen
Fa. C.A. Engelaer & Zonen - Beneden Leeuwen
't Speeljacht (Piet Ilmer sr) - Nijkerk
Jachtwerf Brandsma - Rohel/Augustinusga
Jachtwerf Johan Prins - Workum
De Scheepsbouwers Maritiem - Werkendam
Jachtwerf Westerdijk - Eernewoude
Scheepswerf Duijvendijk (Duivendijk) - o.a. Tholen, Willemstad en Lekkerkerk
Punterwerf Wildeboer v/h Vos Giethoorn
Punterbouw Schreur in Giethoorn
Botenbouwer Erik Slagmoolen
Jachtwerf Stofberg & zn - Mijdrecht, Aalsmeer, Lemmer, Leimuiden, Enkhuizen
Skipshelling Blom - Hindeloopen
Jachtwerf De Plaete - Ooltgensplaat
Holland Jachtbouw - Zaandam
Scheeps timmerwerf 'De Hoop' - Workum
Scheepswerf Bocxe - Ter Aar
Scheepswerf J.K. Draaisma "Welgelegen" - Franeker
Jachtwerf E. Wester - Grouw
H. Bültjer Bootswerft GmbH & Co. KG - Ditzum (Dld)
SRF - Scheepsbouw- en Reparatie Friesland